Báo cáo dự thảo của Cơ quan Rà soát Chính sách Thương mại (TPRB) năm 2024 do WTO công bố đã nhấn mạnh những bước tiến trong việc nâng cao tính minh bạch và hỗ trợ cho các nước kém phát triển (LDCs). Báo cáo này đánh giá hoạt động của TPRB trong năm 2024, đồng thời trình bày kế hoạch cho các cuộc rà soát chính sách thương mại của năm 2025 và dự thảo danh sách các quốc gia sẽ được xem xét trong năm 2026.
Hoạt động của TPRB trong năm 2024:
1. Số lượng cuộc rà soát:
Tính đến cuối năm 2024, TPRB đã thực hiện tổng cộng 594 cuộc rà soát chính sách thương mại kể từ khi được thành lập vào năm 1989. Trong đó, năm 2024 đã tiến hành rà soát chính sách của 14 quốc gia thành viên, bao gồm 4 quốc gia thuộc nhóm LDCs, là Angola, Malawi, Mozambique và Quần đảo Solomon.
2. Minh bạch trong báo cáo và thông tin:
Báo cáo đánh giá cao nỗ lực của các quốc gia thành viên trong việc cung cấp thông tin kịp thời và minh bạch về các thay đổi chính sách thương mại. Điều này giúp các nước thành viên khác hiểu rõ hơn về những thay đổi trong chính sách và giúp cải thiện sự hợp tác thương mại giữa các quốc gia.
3. Hỗ trợ cho các nước kém phát triển:
Việc rà soát các quốc gia LDCs đã mang lại những lợi ích to lớn, giúp các quốc gia này nâng cao hiểu biết và tuân thủ các thỏa thuận của WTO. Điều này giúp các quốc gia LDCs tăng cường hội nhập vào hệ thống thương mại đa phương, góp phần vào sự phát triển bền vững của họ.
Theo dõi các biện pháp thương mại:
WTO tiếp tục yêu cầu các quốc gia thành viên cung cấp thông tin về những thay đổi chính sách thương mại đáng kể giữa các kỳ rà soát. Các báo cáo này được tổng hợp trong Báo cáo Giám sát Thương mại hàng năm của Tổng giám đốc WTO.
Báo cáo giám sát thương mại mới nhất đã cho thấy từ giữa tháng 10 năm 2022 đến giữa tháng 10 năm 2023, các thành viên WTO đã đưa ra nhiều biện pháp thuận lợi hóa thương mại hơn (303 biện pháp) so với các biện pháp hạn chế thương mại (193 biện pháp). Trong đó, các biện pháp thuận lợi chủ yếu tập trung vào nhập khẩu, trong khi các biện pháp hạn chế lại nằm ở xuất khẩu
Kế hoạch trong tương lai:
WTO đã công bố chương trình rà soát chính sách thương mại cho năm 2025 với 16 quốc gia sẽ được xem xét. Danh sách các quốc gia tiềm năng cho năm 2026 cũng đã được dự thảo, nhằm đảm bảo tính liên tục trong hoạt động giám sát thương mại toàn cầu.
Báo cáo năm 2024 của Cơ quan rà soát Chính sách Thương mại đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của cơ chế này trong việc tăng cường tính minh bạch và sự tuân thủ của các quốc gia thành viên đối với các quy định của WTO. Các cuộc rà soát không chỉ giúp thúc đẩy sự minh bạch trong chính sách thương mại mà còn hỗ trợ các quốc gia, đặc biệt là những nước kém phát triển, cải thiện hệ thống thương mại của mình. Việc tiếp tục duy trì các hoạt động rà soát thường xuyên sẽ góp phần đảm bảo rằng hệ thống thương mại quốc tế tiếp tục phát triển một cách bền vững và công bằng.
ThS. Nguyễn Diệu Thuý
Trung tâm Tham vấn WTO và FTAs, VIOIT